Badi'uzzaman Said Nursi
PELITA ILMU
Badi'uzzaman Sa'id Nursi Tokoh Pembaharu
Islam
Olahan Web Majalah i
Setelah enam ratus tahun bertapak sebagai
sebuah kerajaan agung, sejarah telah menyaksikan detik-detik kemuncak kelemahan
Kerajaan Uthmaniyah. Sebenarnya detik yang berlaku di sekitar awal abad ke 14H
itu diancam oleh pelbagai serangan dalaman dan luaran secara terancang.
Tahun 1924, merupakan sejarah hitam buat Kerajaan
Uthmaniyah apabila Kamal Ataturk menguasai Turki. Sistem Khalifah yang menjadi
mercu tanda kekukuhan negara Islam, mansuh akibat pengaruh Barat pimpinannya.
Pada ketika itulah muncul tokoh ilmuwan terulung dalam sejarah Turki iaitu
Badi'uzzaman Sa'id Nursi. Beliau merupakan seorang pejuang yang berani berdepan
dengan musuh Islam. Beliau sanggup mempertahankan agama walau diri diancam
dengan pelbagai ugutan dari pihak musuh Islam. Beliau juga menghadapi pelbagai
fitnah dan tohmahan dalam mencapai cita-citanya iaitu, menyepadukan ilmu agama
dan ilmu sains. Namun itu semua tidak melunturkan semangat beliau untuk terus
berjuang.
Beliau pernah ditahan dan dihukum tembak sampai mati.
Namun hukuman tersebut dibatalkan. Selain itu, ancaman seterusnya menjadi
sasaran komplot bunuh pihak British. Namun kuasa Allah mengatasi
segala-galanya. Melalui pertolongan Allah SWT beliau terpelihara daripada
ancaman dan meneruskan perjuangan beliau tanpa rasa gentar. Beliau merupakan
orang yang ditakuti tentera Russia ketika Perang Dunia Pertama. Inilah orang
yang sanggup meludah ke muka orang British yang menjajah Istanbul. Inilah orang
yang berjaya terlepas dari tali gantung sebanyak beberapa kali. Walau bagaimanapun,
mereka kemudian mengenalinya juga, terpaksa berkata, "Segala apa yang kami
lakukan selama 25 tahun yang lepas tidak berjaya menyekat Said Nursi dari
meneruskan kegiatannya"
Kuasai Pelbagai Ilmu
Menyingkap kembali permulaan kisah hidupnya, Badi'uzzaman
atau nama sebenar Sa'id bin Mirza telah dilahirkan pada tahun 1876 (1294H) di
Nurs, Turki. Beliau juga dikenali sebagai Sa'id al-Nursi yang merujuk kepada
tempat kelahirannya. Nursi dilahirkan dalam sebuah keluarga petani yang hidup
serba sederhana. Ibu dan bapanya berketurunan Kurdis dan mereka dikatakan
berasal daripada salasilah keturunan Ahl dl-Bayt. Nursi pernah diberi gelaran
Badi'azzaman (Keunggulan Zaman) oleh gurunya, Syeikh Fathu'llah. Namun, Nursi
menolak kerana merasakan dirinya belum layak menerima gelaran itu.
Sejak kecil lagi Nursi telah memperlihatkan minatnya
untuk menimba ilmu pengetahuan. Beliau sangat gemar menghadiri majlis
perbincangan ilmu antara ulama yang sering diadakan di rumah ayahnya. Suasana
keilmuan ini memberikan pengaruh yang besar pada jiwa dan pemikiran Nursi.
Minatnya itu menyuburkan pemikiran analisis-kritis, dialog, dan perdebatan.
Nursi mula merantau ketika umurnya sembilan tahun
dalam usahanya untuk menimba ilmu pengetahuan. Beliau telah berguru dengan
ramai alim ulama termasuk Syeikh Muhammad al-Jalali di Madrasah Bayazid
bersempadan Iran. Di bawah bimbingan Syeikh Muhammad al-Jalali, Nursi telah
mempelajari dan menguasai kitab-kitab muktabar seperti Jam' al-Jawami, Sharh
al-M.awaqif, dan Ibn Hajar. Disinilah bermulanya proses awal perkembangan dan
pembentukan pemikiran Nursi.
Keterampilan beliau mula menampakkan ketokohan sebagai
seorang ulama, lalu dikenali waktu itu sebagai ulama muda yang hebat. Gabenor
Bitlis, Umar Basha sangat mencintai ilmu dan memuliakan ulama. Oleh sebab itu
beliau mempelawa Nursi supaya tinggal di kediaman beliau yang mempunyai sebuah
perpustakaan besar.
Nursi tidak melepaskan peluang itu demi memenuhi
cita-citanya. Umar Basha memberi peluang kepada Nursi untuk mendalami dan
menghafal kitab-kitab seperti aI-MataIi, al-Mawaaif, dan al-Mirqat.
Dalam tempoh dua tahun di kediaman Gabenor itu, beliau telah berjaya menguasai
ilmu al-kalam, mantik, nahu, tafsir, hadith, dan fiqh. Tetapi, minatnya untuk
meneruskan usaha memperluaskan ilmu pengetahuan menyebabkan beliau meninggalkan
Bitlis.
Dalam pengembaraannya itu beliau menyambut pelawaan
Gabenor Hasan Basha untuk berkhidmat di Wan sebagai ulama iaitu pada tahun
1897. Setelah beberapa ketika tinggal di kediaman Hasan Basha, Nursi sekali
lagi dijemput untuk tinggal di kediaman Tahir Basha, Gabenor baru di Wan.
Ketika berada di Wan, Nursi sempat bertemu dan berdialog dengan tokoh-tokoh
ilmuwan moden. Kerana menyedari kelemahannya dalam bidang ilmu moden, mendorong
beliau berusaha mempelajari dan mendalami ilmu-ilmu sains moden seperti fizik,
kimia, biologi, ilmu kaji bumi, dan astronomi. Selain ilmu sains beliau turut
mempelajari ilmu sejarah, matematik, geografi, dan falsafah moden.
Konsep Kebebasan
Setelah menguasai bidang agama dan ilmu sains moden,
sekali lagi Nursi diberi gelaran sebagai Badi'uzzaman. Gelaran tersebut
diterima bahkan dijadikan sebahagian daripada nama beliau. Pengalamannya semasa
menuntut ilmu memberikan kesedaran pada beliau betapa perlunya dilakukan
perubahan terhadap sistem pendidikan. Oleh sebab itu, beliau telah bertindak
menggabungkan dua cabang ilmu iaitu ilmu agama dan ilmu sains moden yang
sebelum itu telah dipisahkan. Nursi berazam untuk mengubah persepsi negatif
masyarakat yang berpandangan bahawa ilmu agama dan ilmu sains moden tidak boleh
digabungkan.
Pendekatan beliau ini dilaksanakan semasa kerjayanya
sebagai seorang guru di madrasahnya yang dikenali sebagai Madrasah Khur Khur.
Nursi berpendirian bahawa umat Islam perlu menguasai kedua-dua cabang ilmu
tersebut demi masa depan umat Islam seluruhnya. Beliau juga gigih berusaha
untuk menubuhkan universiti yang akan dinamakan Madrasat al-Zahra di Timur
Turki. Walau bagaimanapun, usaha beliau itu gagal kerana tidak mendapatkan
persetujuan daripada golongan yang berpengaruh di Istanbul.
Apabila Turki diisytiharkan sebagai sebuah negara
Republik pada 29 Oktober 1923, Turki bertukar wajah menjadi sebuah negara
sekular. Kamal Ataturk melaksanakan dasar-dasar pemerintahan berlandaskan
fahaman sekularisme yang anti-Islam. Untuk menentang dasar itu, Nursi
kemudiannya menyokong pembentukan Parti Demokratik Turki. Harapannya agar dapat
melaksanakan pemerintahan yang adil dan sedikit kebebasan diberikan kepada
gerakan Islam.
Nursi mempunyai pandangan yang lain tentang konsep "kebebasan"
yang dilihatnya sebagai satu keperluan asas. Keperluan ini harus dihormati
dalam setiap agama dan bangsa. Namun, konsep "kebebasan" itu tidak
sepatutnya disalahtafsirkan memandangkan pengisian maksud "kebebasan"
yang tidak selari dengan peraturan Islam. Atas hasrat inilah ketika
perisytiharan perlembagaan negara, Nursi berjuang untuk menegakkan corak
pemerintahan berasaskan Perlembagaan yang berteraskan kepada syariat Islam.
Walau bagaimanapun, perjuangan suci beliau itu
mendapat tentangan daripada golongan yang masih belum memahami kehebatan isi
kandungan al-Quran. Nursi berpandangan bahawa kesedaran serta kefahaman yang
jelas perlu diusahakan meskipun memakan masa yang panjang. Yang penting isi
kandungan al-Quran benar-benar difahami. Beliau menyedari bahawa kekerasan
hanya mencetuskan permusuhan dan tidak membawa sebarang kebaikan kepada
manusia.
Dalam usaha itu, Nursi menyeru umat Islam agar menilai
golongan yang masih ragu-ragu terhadap Islam. Mereka perlu dikenal pasti sama
ada dalam kalangan umat Islam mahupun kaum bukan Islam. Mereka yang terlibat
itu dianggap sebagai satu golongan yang memerlukan bantuan dan tunjuk ajar
daripada umat Islam. Beliau sama sekali tidak mahu terus melabelkan mereka
sebagai musuh. Melalui kaedah ini, seruan Islam lebih mudah disampaikan dan
dapat diterima baik oleh masyarakat.
0 comments: